ENGLISH

Genel İşler İşkolunda İstihdam Raporumuz Yayımlandı

7/12/2021

Sendikamızın Araştırma Dairesi tarafından hazırlanan Aralık 2021 tarihli "Genel İşler İşkolunda İstihdam Raporu" yayımlandı. Genel işler işkolunda ve belediyelerde istihdamın yapısı son yıllarda değişti. 2017 yılının Aralık ayında çıkarılan 696 sayılı KHK ile belediyelerde taşeron işçiliğinin yerini, belediye şirket işçiliği aldı. Bu raporumuzda; genel işler işkolu ve özelde de belediyelerde istihdam ve sendikalaşma ile kamuda istihdamın durumu güncel veriler ışığında değerlendirilmiştir.

Araştırmada öne çıkan bazı başlıklar ve özet bulgular şöyledir:

GENEL İŞLER İŞKOLUNDA:

İşçi sayısı 876 bin!
696 sayılı KHK ile getirilen işkolu değişikliklerinden sonra işçi sayısı 118 bin kişi azaldı.
2020 yılında imzalanan toplu iş sözleşmelerin büyük bir çoğunluğu işkolumuzda yapıldı.
Sendikalaşma oranı yüzde 53,1 iken toplu iş sözleşmesi kapsamında işçi oranı yüzde 40,6!
Kadınların sendikalaşma oranı yüksektir!
Çalışan her dört kişiden biri kadındır!
Genç işçi istihdamı artıyor!
Çalışanların yüzde 67’si belediyelerde çalışıyor!
Belediyelerde istihdamın yüzde 82’si işçi.
Belediyelerde kadrolu işçilik yüzde 10 iken, belediye şirketlerinde çalışan işçi sayısı yüzde 88’e yükseldi.
Son 5 yılda en az 532 belediye işçisi iş cinayeti nedeniyle hayatını kaybetti!

TÜRKİYE’DE KAMU İSTİHDAMI, OECD ÜLKE ORTALAMASINDAN DÜŞÜK!
ÖZEL SEKTÖRDE İSTİHDAM, KAMU SEKTÖRÜNDE İSTİHDAMIN 5 KATIDIR!
KAMUDA İSTİHDAMINDA EN FAZLA ARTIŞ İŞÇİ İSTİHDAMINDA OLDU!

GENEL İŞLER İŞKOLUNDA:

İşçi sayısı 876 bin; Belediye ve belediye şirketleri tarafından yapılan tüm hizmetler ile özel sektörde genel temizlik, konut işleri, evde bakım hizmetlerini kapsayan genel işler işkolunda çalışan işçi sayısı 2021 Temmuz ÇSGB verilerine göre 876 bin 149’dır. Tüm işkolları içerisinde altıncı büyük işkoludur.
696 sayılı KHK ile getirilen işkolu değişikliklerinden sonra işçi sayısı 118 bin kişi azaldı; Genel işler işkolunun önemli bir bölümünü oluşturan yerel yönetimlerde işkolu değişikliği nedeni ile işçi sayısı ve sendikalı işçi sayısı düştü. ÇSGB’nın işkollarındaki ve sendikalardaki işçi sayısına ilişkin 2020 Ocak ve 2021 Temmuz verilerini karşılaştırdığımızda; genel işler işkolundaki işçi sayısının 117 bin 987 kişi, sendikalı işçi sayısının da 46 bin 435 kişi azaldı.
2020 yılında imzalanan toplu iş sözleşmelerin büyük bir çoğunluğu işkolumuzda yapıldı; 2020 yılı sonu itibariyle tüm işkollarında geçerli olan 4 bin 702 toplu iş sözleşmesi 1,5 milyondan fazla işçiyi kapsamaktadır. Geçerli olan toplu iş sözleşmelerinin yarısı ise genel işler işkolunda akdedilmiştir. Genel işler işkolunda imzalanan 2 bin 207 toplu iş sözleşmesinden 346 bin 235 işçi faydalanmaktadır.
Sendikalaşma oranı yüzde 53,1 iken toplu iş sözleşmesi kapsamında işçi oranı yüzde 40,6; Genel işler işkolunda sendikalı işçi sayısı 465 bin 590 iken, toplu sözleşme kapsamında işçi sayısı 346 bin 235’dir. Genel işler işkolunda TİS kapsamındaki işçi oranı yüzde 40,6’dır.
Kadınların sendikalaşma oranı yüksektir; Toplam sendikalı kadın işçi oranı yüzde 10,5 iken, genel işler işkolun da sendikalı kadın işçi oranı yüzde 34,5’dir. Erkeklerde sendikalı işçi oranı yüzde 58,9’dir.
Çalışan her dört kişiden biri kadındır; Genel işler işkolunda çalışan her dört kişiden biri kadındır ve kadın istihdamı yıllar içerisinde artmaktadır. Genel işler işkolunda çalışanların yüzde 76,5’i erkek, yüzde 23,5’i kadındır.
Genç işçi istihdamı artıyor; İşkolumuzda çalışanların yüzde 60’ı 25-35 yaş aralığı ile 35-44 yaş aralığındadır. Genel işler işkolunda; 35-44 yaş aralığında 312 bin 505 kişi, 45-54 yaş aralığında 244 bin 193 kişi, 25-34 yaş grubunda ise 198 bin 358 kişi çalışmaktadır.
Çalışanların yüzde 67’si belediyelerde çalışıyor; Genel işler işkolundaki işçilerin yüzde 67’si belediyelerde kadrolu, belediye şirket işçisi ve geçici işçi olarak çalışırken, yüzde 33’ü özel sektörde temizlik, konut gibi işlerde çalışmaktadır
Belediyelerde istihdamın yüzde 82’si işçi; Belediyelerde personel dağılımının yüzde 14,8’i (103 bin 260 kişi) memurlardan, yüzde 3’ü (21 bin 314 kişi) sözleşmeli personelden, yüzde 82’si (570 bin 936 kişi) işçilerden oluşmaktadır.
Belediyelerde kadrolu işçilik yüzde 10 iken, belediye şirketlerinde çalışan işçi sayısı yüzde 88’e yükseldi; Belediyelerd2017 yılında yüzde 42,5 olan kadrolu işçi istihdamı, 2020 yılında yüzde 10,8’e düştü. 696 sayılı KHK sonrasında taşeron işçilerin, belediye şirketlerine geçirilmesiyle birlikte belediye şirketlerindeki işçi sayısı yüzde 403 arttı. Belediye şirket işçilerinin, belediyelerdeki toplam işçi sayısına oranı 2017’de yüzde 54,3 iken, 2020 yılında neredeyse temel istihdam biçimine dönüşerek yüzde 88,1’e yükseldi.
Son 5 yılda en az 532 belediye işçisi iş cinayeti nedeniyle hayatını kaybetti; İş kazası sonucu hayatını kaybeden işçi sayısında 2018 yılından itibaren bir artış söz konusudur. 2018 yılında 88 işçi iş kazası sonucu hayatını kaybetmişken 2019 yılında 105 işçi, 2020 yılında 141 işçi hayatını kaybetmiştir.

TÜRKİYE’DE KAMU İSTİHDAMI, OECD ÜLKE ORTALAMASINDAN DÜŞÜK!

Türkiye’de genel kamu istihdamına bakacak olursak; toplam istihdam içinde kamu istihdamının en düşük olduğu OECD üye ülkelerinden biri olduğu görülmektedir. Türkiye’de toplam istihdam içinde kamu istihdam oranı yüzde 13 iken OECD üye ülke ortalamasında yüzde 17,91’dir.

ÖZEL SEKTÖRDE İSTİHDAM, KAMU SEKTÖRÜNDE İSTİHDAMIN 5 KATIDIR!

Kamuda istihdam, özel sektörde istihdamın oldukça gerisindedir. 2020 yılının ikinci çeyreğinde kamu sektöründe istihdam 4 milyon 791 bin iken, özel sektörde istihdam, kamuda istihdamın 5 katı fazla olup 26 milyon 823 bindir.

KAMUDA İSTİHDAMINDA EN FAZLA ARTIŞ İŞÇİ İSTİHDAMINDA OLDU!

Kamuda güvenceli istihdam olan memurluk istihdamı yerine ağırlıklı olarak daha güvencesiz istihdam alanı olan sözleşmeli personel ve işçi istihdamı artmaktadır. Kamuda memur istihdamı son üç yılda 139 bin 148 kişi, yüzde 5 artarken işçi istihdamı 808 bin 234 kişi, yüzde 200 arttı. Sözleşmeli personel sayısındaki artış yüzde 104 ile 256 bin 260 kişi artarak 246 bin 294 kişiden 502 bin 554’e yükseldi.

Raporun tamamı için tıklayınız (pdf)