Afet Bölgesinde Çalışan İşçiler için Acil İşçi Sağlığı ve Güvenliği Önlemleri Alınsın

28/02/2023

6 Şubat 2023’te gerçekleşen Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından, üyelerimiz belediye ve belediye şirketlerinin görevlendirmesiyle afet bölgelerinde başta enkaz kaldırma, ilk yardım, acil yardım, çadır kent ve konteyner kentlerin kurulması, sterilizasyon ve çevre temizliği, sosyal yardım, itfaiye ile sosyal, psikolojik ve eğitim desteği alanlarında olmak üzere pek çok iş ve hizmet üretmektedir.

Öte yandan, afet bölgelerindeki elverişsiz koşullar, halk sağlığını tehdit ettiği gibi deprem bölgesinde çalışan işçileri de doğrudan etkilemekte ve ciddi sağlık riskleriyle karşı karşıya bırakmaktadır. Halk yaşamı ve sağlığı için seferber olmuş belediyelerin bu çalışmalarının, işçilerin sağlığı ve güvenliğine zarar vermeyecek şekilde gerçekleştirilebilmesi için alanda temel önlemlerinin alınması elzemdir.

Afet bölgesinde gerçekleştirilen iş ve hizmetlerin her birine özgü riskler ve alınması gereken önlemler olmakla birlikte genel olarak afet bölgesi fiziki koşulları ve çalışma koşullarından kaynaklı alınması gereken acil önlemler şöyledir:

  1. Afet bölgesinde çalışan işçilere, her işe uygun kişisel koruyucu donanım yeteri miktarda ve eksiksiz temin edilmelidir.
  2. Binaların yıkımı, atıkların taşınması ve yönetimi sürecinde yalnızca profesyonel ekipler yer almalı ve gerekli işçi sağlığı ve güvenliği önlemleri alınmalıdır. Başta asbest olmak üzere poliklorobifenil (PCB), polibromobifenil (PBB), kadmiyum, kurşun ve cıva gibi tehlikeli atıkların yol açacağı tehlikeli akut veya kronik sağlık sorunlarını önlemek üzere enkaz kaldırma çalışmaları sırasında sahada çalışan görevlilere “FFP2” veya “FFP3” tipi yüksek koruyucu maske temin edilmesi bir zorunluluktur. 
  3. Enkaz kaldırma çalışmasına katılan ve enkaz alanında bulunan işçiler ile enkaz bölgesinde çalışma yürüten işçilere gözlük, iş eldiveni ve toz geçirmeyen tulum temin edilmeli ve kirlenmiş giysiler ve koruyucu ekipman, diğer asbest içeren malzemelerle aynı şekilde imha edilmelidir.
  4. Yıkım süresince ve yıkım atıklarının (molozlarının) yüklenmesi ve taşınması sırasında tozumanın halk ve işçi sağlığına vereceği zararı en aza indirgemek amacıyla TS13883 standardına uygun toz bastırma donanımları ile seyyar veya sabit sulama sistemleri yıkım şantiyesinde hazır bulunmalıdır.
  5. Afet bölgesinde çalışan işçilerin fiziki sağlığının korunması ve işin verimli ilerleyebilmesi için işçilere barınma, ısınma ve yemek imkanlarına ulaşabilecekleri bir ortam sağlanmalıdır. Çalışanların barınma yerleri, enkaz bölgesinden ve artçı depremlerde çökme tehlikesi olan yerlerden uzakta olmalıdır.
  6. Bulaşıcı hastalıklardan ve diğer maruziyetlerin sebep olabileceği hastalıklardan korunmak için işçilere hijyen malzemeleri ile duş, tuvalet, el yıkama alanlarının olduğu hijyen ortamları sağlanmalıdır.
  7. Afet bölgelerinde görevlendirilen işçilerin, alan çalışması başlamadan önce kuduz ve tetanoz aşılarının yapılması sağlanmalıdır.
  8. Afet bölgelerinde görevlendirilen işçilerin görev sürelerinin, alandaki sınırlı olanaklar ve ağır çalışma koşulları gözetilerek 5-7 gün ile sınırlandırılmalı, görevlendirme süresi boyunca işçilerin sağlığını koruyabilmesi için dinlenme sürelerine dikkat edilmeli, günlük çalışma süresi ise 11 saat ile sınırlandırılmalıdır.
  9. Afet bölgesinde kullanılan makina, ekipman, iş araç-gereçleri ve malzemelerde işçi sağlığı ve güvenliğini tehlikeye atabilecek yeni riskler ortaya çıkmış olma ihtimali gözetilerek, bunlara ilişkin muayene, ölçüm ve risk değerlendirmeleri yapılmadan ekipler, afet bölgelerine gönderilmemelidir.
  10. Afet bölgelerinde çalışan işçiler, bölgede görevlendirmeleri bittikten sonra sağlık durumu ve yaptığı işin niteliğine göre öncelikler belirlenerek işe dönüş muayenesinden geçirilmeli ve işçilere psikolojik destek sağlanmalıdır.